‘Treasures of Algiers Chaâbi‘ is een prachtige compilatie-cd met vijftien verschillende Algerijnse muzikanten. De chaâbi ontstond begin 20ste eeuw in de kasbah (citadel) van Algiers in een mix van Arab-Andalusische en regionale folk muziek. De belangrijkste muzikant was El Hadj M’Hamed El Anka (1907-1978) die de chaâbi zijn hedendaagse vorm gaf.
English version below
Om het monotone te vermijden, gebruikt El Hadj M’Hamed El Anka (foto) het bayt wa siyâh: een keuze tussen verschillende melodisch en ritmische gezongen thema’s, begeleid door mandola, banjo, viool gitaar en piano. Elk lied start met een intro om de luisteraar te laten wennen aan de sfeer en toonsoort (tabi). Iets soortgelijks komen we tegen in de Arabische muziek waar zo’n intro een ‘taksim’ heet en veel langer duurt. Hierna volgt de eerste gezongen regel die daarna instrumentaal wordt beantwoord. In de jaren ’70 ontwikkelt, mede door de invloed van de radio, de chaâbi zich verder en wordt gespeeld op bas gumbri (de hadjuj), bendir (trommel) en darbuka (vaastrommel) eventueel aangevuld met banjo, bouzouki en elektrische gitaar. Tevens horen we Arabische, Berber- en gnaoua (sufi)muziek waarbij de hele groep zingt over liefde en sociale problemen.
‘Treasures of Algiers Chaâbi‘ is een opmerkelijke collectie chaâbi liedjes, uit de ’50 en ’60-er jaren. In verschillende bezettingen horen we Arabisch en Andalusische georiënteerde chaâbi. Er staan twee klassiekers op: ‘Sobhan Allah Ya Latif’ gezongen door El Hadj M’Hamed El Anka en ‘El Harraz’ van Abdelkader Chercham. Beiden gebaseerd op eeuwenoude teksten. Bijzonder zijn ook de twee Joods Arabische zangers René Perez en Luc Cherki die opvallen door het accordeon gebruik en Chekri door zijn fraaie hoge stem. Beiden geven de chaâbi een heel eigen kleur. Prachtig is ook zanger Amar Ezzahi die een lied zingt met een sequensmatige structuur, mooi afgewisseld met de instrumentaal gespeelde interludes. De vijftien tracks geven een prachtig overzicht van de chaâbi in de periode dat de muziek nog internationaal ontdekt moest worden: waar overigens Rachid Taha in de jaren ’90 aan heeft bijgedragen met zijn hit ‘Ya Rayah’: het slotlied van deze verzamel cd, gezongen door Dahmane El Harachi.
English version
‘Treasures of Algiers Chaâbi‘ is a wonderful compilation-cd with different Algerian musicians. The chaâbi started at the end of the 19th century in the kasbah of Algiers in a mix of Arab-Andolusian and regional folk music. The most important musician was El Hadj M’Hamed El Anka (1907-1978) who gave the chaâbi it’s modern structure.
El Hadj M’Hamed El Anka made the chaâbi more vivid by using the bayt wa siyâh: a choice between melodic and rhythmic sung themes, accompanied by mandola, banjo, violin, piano and percussion. Every song starts with an instrumental intro to give the listener the mood of the scale and timbre of the song. Similar like the taksim in the Arabic music, although the taksim might be much longer. After that the first lines follows the instrumental answer of the group. In the ’70’s the chaâbi changes by inspiration of the radio. The music was played by then on the bas gumbri (de hadjuj), bendir (tpercussion) and darbuka (percussion) added with banjo, bouzouki and electric guitar. The style also added Arabic, Berber and gnaoua (sufi) music while the whole band sings about love and social problems.
‘Treasures of Algiers Chaâbi‘ is remarkable collection of chaâbi songs from the ’50 and ’60’s. In different ensembles we hear Arabic and Adalusian orientated chaâbi. There are two classics on the album: ‘Sobhan Allah Ya Latif ‘ sung by El Hadj M’Hamed El Anka and ‘El Harraz’ by Abdelkader Chercham, based on traditional century old lyrics. Special are the two Jewish-Arab singers René Perez and Luc Cherki. Remarkable because of the accordion and Chekri’s high voice. Both give the chaâbi their own special color. Beautiful is Amar Ezzahi who’s song has a very nice sequence structure, larded with instrumental played interludes. The fifteen tracks give a wonderful overview of the (by then) international undiscovered chaâbi. The last song on the album ‘Ya Rayah’ (sung by Dahmane El Harachi) gave the chaâbi an international push after Rachid Taha’s recording succes in ’90’s.
- ‘Treasures of Algiers Chaâbi‘ (Buda Musique/Xango)
© Mattie Poels.
Geen reacties