Zangeres Cesaria Evora (1941-2011) zorgde in de jaren ’90 voor een Kaapverdiaanse muziekgolf over Nederland. Evora was de ‘Queen of morna’, de idyllische stijl uit Kaapverdië. Zij overleed in 2011 en een jaar later was het de beurt aan Zé Luis die met soortgelijke intentie de morna’s en coladera’s zingt uit Kaapverdië.

Zé Luis (1953) wordt geboren in Praia, de hoofdstad van het Kaapverdiaanse eiland Santiago, maar groeit op in Sao Tomé e Principe: een voormalig Portugese kolonie en eilandengroep voor de kust van Gabon (West Afrika). Daar leert hij de Kaapverdiaanse muziek kennen en speelt op talloze, door zijn ouders georganiseerde Kaapverdiaanse feesten. Vanaf 1969, hij is dan 16 jaar, woont hij weer op zijn geboorte eiland.

Zé Luis zingt al meer dan dertig jaar morna’s, coladera’s en mazurka’s. Hij speelt o.a. met Ivo Cortes en Didi Markero en start zijn groep ‘Os Amigos’. Geeft nachtenlange concerten in café’s maar moet de volgende dag weer vroeg op, om te werken in het bedrijf van zijn moeder. Naast zanger is Zé Luis namelijk ook timmerman en doceert jonge vaklieden de finesses van het meubel maken. In het timmervak is Luis net zo nauwkeurig als in zijn muziek ‘die net zo geheid in elkaar zit als meubels’: zo zegt hij zelf.

De Kaapverdiaanse morna is een zeer herkenbare melancholische stijl die gedragen wordt door de stem: op ‘Serenata’ prachtig vertolkt door Zé Luis. Hij heeft een bijzonder warm en hartelijk timbre met een klein hees randje dat perfect bij deze Kaapverdiaanse muziek. Zijn stem ‘glijdt’ door de melodie, waardoor je wordt meegevoerd in weemoed en melancholie. Moeiteloos en met gemak zingt hij naast de morna’s, de snellere coladera’s en mazurka’s (de 3-tels variant) en wordt daarbij strak ondersteund door gitaar en cavaquinho (soort ukulele). Hij zingt zowel traditionele als nieuw gecomponeerde stukken waaronder de door hem geschreven ‘Ku Nha Kin Bem’, ‘Terra di alguém’ en ‘Cebu d’Holanda’. Het lied ‘Bartolomeu Dias’ (een van zijn favorieten) is geschreven door de legendarische B. Leza, een componist die van groot belang is geweest voor de ontwikkeling van de Kaapverdiaanse muziek, een ontwikkeling die nu wordt voortgezet door Zé Luis op zijn debuut-cd ‘Serenata’.

  • Zé Luis: ‘Serenata’ (Lusafrica/Coast to Coast)

© Mattie Poels.